Nu de LVV een vakgroep kent voor vertrouwenspersonen die werkzaam is in het onderwijs, wordt de maandelijkse LVV-nieuwsbrief uitgebreid met een serie columns rondom vertrouwenswerk in de onderwijssector.

In column 3 met de titel ‘Buiten’ heb ik benadrukt hoe belangrijk het is dat schoolleiders hun verantwoordelijkheid nemen als hun leerlingen lijden onder cyber-pesterijen van medeleerlingen. De vertrouwenspersoon kan een doorslaggevende rol spelen bij het serieus nemen van de onveiligheidsgevoelens van de getroffen leerling (en zijn/haar ouders). Aan het slot van deze column 3 schreef ik dat niet alleen leerlingen over de elektronische schreef gaan. Ook sommige personeelsleden vliegen uit de bocht op de digitale snelweg. Zoals deze docent:

Daan V., voormalig leraar van het X College in [..], hoeft de cel niet meer in. De rechtbank in Den Bosch heeft dit vrijdag bepaald. De man kreeg negen maanden cel, waarvan zes voorwaardelijk. De drie maanden heeft hij al in voorarrest gezeten. De ex-docent stuurde drie leerlingen appjes met vragen als: 'Zou je seks hebben met een docent voor een 8?', 'Of een dickpic sturen voor een 7,5?' In ruil daarvoor zouden zij een hoger cijfer voor hun toets krijgen. Dat de leraar de scholieren om seks en foto's van hun geslachtsdelen vroeg voor hogere cijfers, ziet justitie als poging tot verleiding.

De jongens gingen niet in op de verzoeken van hun leraar. Daarop vroeg hij hen om de chatgesprekken te wissen. Dat deden ze. Maar twee van hen maakten, voordat ze dit deden, nog wel screenshots van de gesprekken. Die lieten ze aan een andere docent zien. Daan V. werd op non-actief gezet en het X College deed aangifte tegen hem. OB 23-02-2020

Grooming

De advocaat van Daan V. benadrukte in de rechtszaal dat de chatgesprekken uiteindelijk tot niets hebben geleid. Dit verweer heeft alles te maken met het feit dat Grooming strafbaar is. In geval van V. is het niet tot een ontmoeting met leerlingen gekomen, vandaar dit verweer.

Artikel 248 e Grooming

Hij die door middel van een geautomatiseerd werk of met gebruikmaking van een communicatiedienst een persoon van wie hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat deze de leeftijd van zestien jaren nog niet heeft bereikt, een ontmoeting voorstelt met het oogmerk ontuchtige handelingen met die persoon te plegen of een afbeelding van een seksuele gedraging waarbij die persoon is betrokken, te vervaardigen wordt, indien hij enige handeling onderneemt gericht op het verwezenlijken van die ontmoeting, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.

aanscherpen

In dit verband is het aangescherpte Wetsvoorstel inzake seksueel grensoverschrijdend gedrag, waarmee seksueel getinte online communicatie van volwassenen met minderjarigen strafbaar wordt gesteld, interessant.

De wetgeving over seksueel grensoverschrijdend gedrag moet volgens minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid meer bij de tijd worden gebracht. Seksuele en seksueel getinte misdrijven kennen tegenwoordig vele verschijningsvormen en komen zowel offline als online voor. In een voorontwerp voor een wetsvoorstel dat op 12 ei jl. in consultatie is gegaan, worden de strafbaarstellingen van seksuele misdrijven aangescherpt en uitgebreid om slachtoffers beter te beschermen.

Door toename van het gebruik van internet, sociale media en smartphones is er meer online seksueel contact. Dit maakt het mogelijk seksuele misdrijven ook op afstand te plegen. Uitgangspunt in de nieuwe wet is dat seksuele grensoverschrijding online even strafwaardig is als offline. Vooral kinderen zijn kwetsbaar voor online seksueel misbruik. Zij beschikken op steeds jongere leeftijd over een smartphone en zijn makkelijker bereikbaar voor mensen die kwaad willen. Grapperhaus wil kinderen beter beschermen tegen seksueel misbruik. Nieuw is dat sexchatting expliciet strafbaar wordt gesteld. Als stelselmatig op seksuele wijze met kinderen wordt gecommuniceerd door volwassenen is dat schadelijk voor hun ontwikkeling. Op sexchatting komt een gevangenisstraf van maximaal twee jaar te staan. NOG 12-05-2020

Vertrouwenspersoon

Natuurlijk houdt u zich als vertrouwenspersoon in de onderwijssector op de hoogte van vigerende wetgeving inzake misbruik binnen afhankelijkheidsrelaties, zodat u een getroffen leerlingen en zijn/haar ouders optimaal kunt begeleiden bij het doen van aangifte.

Minstens zo belangrijk is dat u beschikt over de Gedragscode van de onderwijsinstelling(en) waar u aan verbonden bent. Want correctie door het schoolbestuur van een uit de bocht gevlogen medewerker is meestal sneller dan de route via justitie.

Ter illustratie:
Een docent van het Y College in […] wordt ontslagen nadat er eerder deze week zogeheten dickpics van zijn telefoon zichtbaar waren in een klaslokaal. De docent gaf les aan leerlingen van 12 en 13 jaar uit de brugklas en wilde foto’s van zijn telefoon laten zien op een groot scherm in de klas. Daarbij werden ook plaatjes van een mannelijk geslachtsdeel zichtbaar. Onduidelijk is of het foto’s van zijn eigen geslachtsdeel waren. Rector [..] van het Y College zegt dat na het incident de veiligheid van de leerlingen op school niet gegarandeerd kan worden bij de docent. Rector: ‘’De docent heeft de integriteitscode van de school overtreden en het vertrouwen beschaamd. Dat had niet mogen gebeuren. Wij staan voor de veiligheid van onze leerlingen en ouders moeten daar op kunnen vertrouwen”.AD 20-09-2019

Tot slot: de uitspraak van de rechter in de zaak van Daan V. is van toepassing op elke medewerker die misbruik maakt van de afhankelijkheidsrelatie binnen een onderwijssetting: ‘’…. omdat hij als leraar en mentor een voorbeeldfunctie had en jongeren juist had moeten beschermen’’.

Anke Visser
www.ankemvisserschoolveiligheid.nl