“Hermans is in elk geval niet de nieuwe Rutte. Daarvoor is ze veel te teergevoelig.”
“ Ging Soft-fietje nou echt in tranen om dat plaagstootje van Wilders? Sorry maar dan ben je niet geschikt.” “Haar optreden was om te huilen.” 

Zij werd gediskwalificeerd en afgeschreven.

Ik schrok ervan. Ik vond het juist heel moedig. In mijn ogen vervult zij met deze uitspraak een voorbeeldfunctie. Ik zou dit graag even los van je politieke voorkeur willen bespreken. Wij zouden er als maatschappij bij winnen als er meer ruimte en veiligheid is om aan te geven dat iets je raakt. Opnieuw werden de drempels om iemand aan te spreken bevestigd.

Laten we er geen doekjes om winden: de teneur in veel organisaties is dat er eerder minder dan meer ruimte en veiligheid is om je uit te spreken.  

Dit raakt mij.

Tegelijkertijd zien we ook een ontwikkeling bij (internationale) bedrijven naar een cultuur die juist woke is en uitgaat van beginselen van geweldloze communicatie.

Verschil man vrouw
Vrouwen moeten gewoon hun mond open doen zei John de Mol (overigens geheel ten onrechte) na de uitzending over The Voice. Maar als dan een vrouw haar mond open doet, dan is verguizing vaak haar deel. Geldt dat alleen voor vrouwen? Nee, dat denk ik niet. Het geldt zeker ook voor mannen die aangeven dat iets hen raakt of kwetst of iets als grensoverschrijdend ervaren. Zit er verschil in of een vrouw of man de eigen grens aangeeft m.b.t. ongewenste omgangsvormen? Ik heb er geen onderzoek naar gedaan. De massale reacties op Sophie Hermans geven mij wel dit idee. Sigrid Kaag sprak op het D66 congres zelfs over middeleeuwse misogynie. Heks, dat is hoe bange mannen vrouwen met macht noemen.

Er is nog altijd een wereld te winnen waar het gaat om een veilige aanspreekcultuur voor zowel vrouwen als mannen. Laten we niet bij de pakken neerzitten.  

Goede voorbeeld volgen
Laten we het goede voorbeeld van Hermans volgen en ons voornemen dat we ons de komende tijd allemaal uitspreken en aangeven ‘dit raakt mij’ wanneer dit aan de hand is op het werk of privé. Nederland, wen er maar aan dat we ons uitspreken over gedrag dat als ongewenst wordt ervaren en dat de ervaring centraal staat. Er is wel vrijheid van meningsuiting maar geen vrijheid om over iemands grens te gaan. Dit proces vraagt om de bereidheid van afstemming op elkaar en verantwoordelijkheid te nemen als je de plank hebt misgeslagen en iemand onbedoeld hebt gekwetst. Dat principe vanuit de Arbowet geldt in alle organisaties en zeker ook in de Tweede Kamer waar iedereen een voorbeeldfunctie heeft. En laten we ons blijven realiseren dat het behoorlijk risicovol kan zijn om je uit te spreken en je emoties te tonen en het juist daarom ook krachtig en moedig is als iemand de drempels overwint.

Drempels om grensoverschrijding bespreekbaar te maken
Er zijn veel drempels die moeten worden geslecht om grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar te maken. Medewerkers (vrouwen en mannen, lasthebbers en omstanders en zelfs leidinggevenden) zijn bang voor conflict, baanverlies; ontkenning of bagatellisering, je kansen vergooien en verslechtering van de werkrelatie. Ze zijn ook bang dat het er alleen maar erger door wordt en/of dat ze bij klachten buiten de groep zullen gaan vallen. Deze angst blijkt bovendien vaak niet onterecht. Het vergt een grote investering van leidinggevenden om ervoor te zorgen dat deze gevolgen niet bewaarheid worden.

Medewerkers die een melding doen zijn bang voor de ‘oplossingen’ die een leidinggevende kan kiezen. Zij zitten zelf met schuld- en schaamtegevoelens en worstelen ondanks alles vaak ook nog met een stukje loyaliteit richting de ‘dader’ (hij is ook aardig). Vaak hopen ze dat het vanzelf overgaat en het rotgevoel verdwijnt en ze willen niet ‘klikken’.

Er is en blijft veel moed en kracht nodig om je uit te spreken bij grensoverschrijding.

"We hebben nog zo ver te gaan" zuchtte een vertrouwenspersoon.
Maar kijk ook eens hoe ver we al zijn gekomen!

Laten we aan de weg blijven timmeren.

Hartelijke groet,
Marcel van Oss
Directeur/ trainer VAN OSS & PARTNERS | OPLEIDING VERTROUWENSPERSOON

www.opleidingvertrouwenspersoon.nl
Stuur eventuele reactie naar Marcel van Oss: info@trainingvanoss.nl