Verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gevoelens betekent dat je inziet dat jouw emoties een reactie zijn op jouw gedachten en interpretaties van gebeurtenissen. Het betekent niet dat je je gevoelens moet onderdrukken, maar wel dat je leert om ze te begrijpen, te erkennen en er op een constructieve manier mee om te gaan. Zie hiertoe ook mijn eerder op deze website gepubliceerde artikel: Je bent zelf verantwoordelijk voor jouw gevoelens, 20 januari 2023.

Gewenst gedrag verwijst naar handelingen die positief bijdragen aan jouw leven en relaties met anderen. Het is gedrag dat is afgestemd op jouw waarden en doelen.

Het verband tussen beide.

Er is een sterk verband tussen verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gevoelens en het vertonen van gewenst gedrag. Wanneer je inziet dat jij zelf verantwoordelijk bent voor je gevoelens, ben je beter in staat om:

• Negatieve emoties zoals boosheid, agressie en irritatie te beheersen: Door te begrijpen waar je negatieve emoties vandaan komen, kun je effectiever omgaan met stressvolle situaties en conflicten.
• Positieve emoties te versterken: Door je te concentreren op de dingen waar je dankbaar voor bent en die je gelukkig maken, kun je jouw gevoel van welbevinden verhogen.
• Proactief te zijn: In plaats van te reageren op situaties, kun je bewust keuzes maken die bijdragen aan jouw geluk en succes.

Drie voorbeelden

1. Reageren op kritiek: Wanneer iemand kritiek op je levert, kun je boos worden en verdedigend reageren. Als je echter verantwoordelijkheid neemt voor je eigen gevoelens, kun je je afvragen waarom de kritiek je zo raakt. Durf dit maar eens te doen en onder ogen te komen. Een betrouwbare ander bij wie jij je veilig voelt kan daarbij helpen. Soms is de hulp van een therapeut geïndiceerd. Misschien bevestigt het een onzekerheid die je al langer hebt. Door deze onderliggende oorzaak aan te pakken, kun je kalmer reageren en de feedback op een constructieve manier gebruiken.
2. Omgaan met stress: Wanneer je gestrest bent, kun je geneigd zijn om je terug te trekken of ongezonde aanpassingsmanieren gebruiken, zoals te veel eten of drinken. Door te begrijpen wat de oorzaken van jouw stress zijn en welke gedachten hieraan ten grondslag liggen, kun je effectievere manieren vinden om met stress om te gaan, zoals bewustzijn, zelfreflectie of lichaamsbeweging.
3. Relaties verbeteren: In relaties kunnen misverstanden en conflicten ontstaan als we de ander de schuld geven van onze gevoelens. Door in te zien dat jouw reactie op het gedrag van de ander afhankelijk is van jouw eigen interpretatie, kun je open en eerlijk communiceren over jouw behoeften en gevoelens. Dit kan leiden tot een betere onderlinge verbinding en begrip.

Kortom, door verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen gevoelens, word je de architect van je eigen leven. Je kunt je emoties beïnvloeden en je gedrag sturen op een manier die bijdraagt aan jouw geluk en welzijn.

Frans Poos
Extern Vertrouwenspersoon
www.poostherapie.nl